Yanık skarları rahatsızlığı bulunan engelli hakkında ÖTV istinası ile ilgili İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığınca verilen Sayı E.527006 ve 28.06.2019 tarihli görüşte;
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinden, …………… tarafından adınıza düzenlenen ….. tarihli ve ….. numaralı Özürlü Sağlık Kurulu Raporunda “Yanık skarları” teşhisine bağlı olarak %48 engellilik oranı tespitinin yer aldığı, ayrıca ….. Hastanesi tarafından adınıza düzenlenen …. tarihli ve …. numaralı Sürücü Adayları ve Sürücüler İçin Sağlık Raporunda “01.01 (Gözlük), 102 (Ambulans, ticari araç veya resmi araç kullanamaz.), 78 (Sadece otomatik vitesli araç kullanabilir.)” araç uyarlama kodlarına yer verildiğinden bahisle, söz konusu raporlara istinaden 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinde düzenlenen malul veya engellilerin taşıt alımına ilişkin istisna uygulamasından yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;
- a) 87.03 (hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 247.400 TL’yi aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul ve engelliler tarafından,
- b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50’sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından,
- c) 87.03 (hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 247.400 TL’yi aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³’ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV’den istisna edilmiş olup, bu istisna uygulamasının usul ve esaslarına ilişkin açıklamalar Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (II/C/1) bölümünde yapılmıştır.
Mezkûr Genel Tebliğin söz konusu bölümünde, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasına ilişkin olarak;
– Engellilik durumunun, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında tadilat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması gerektiği, bu çerçevede örneğin, sağ veya sol el parmaklardan herhangi bir ya da birkaçının olmamasına rağmen vitesin değiştirilmesine engel, vites kolunda tadilat yaptırılmasını gerektirecek bir durumun bulunmaması halinde manuel veya otomatik vitesli taşıt alımında istisna uygulanmayacağı,
– Bu uygulamada, taşıtı hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunun kabul edileceği, ilk iktisaptan önce hareket ettirici aksamda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması gerektiği, yapılan özel tertibatın da kişinin engelliliğiyle uyumlu olmasının zorunlu olduğu,
– Direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte edilmesi ve benzeri tadilatların taşıtı hareket ettirici aksamda özel tertibat kapsamında değerlendirilmeyeceği,
– Manuel vitesli bir taşıtı vites kolunda ve/veya debriyaj pedalında sabitlenmiş özel tertibat yaptırmadan kullanamayacak durumda olan engelliler bakımından, otomatik vitesli taşıtların, özel tertibatlı taşıt olarak kabul edileceği,
– Taşıtın otomatik vitesli olmasının, engelliliğe uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılması şartının aranmasına engel olmadığı, dolayısıyla otomatik vitesli taşıtların hareket ettirici aksamında da kişinin engelliliğine uygun olarak sabitlenmiş özel tertibat yaptırılması gerektiği, bu çerçevede örneğin, sağ ayağı ampute olan bir engellinin, fren ve gaz pedalında özel tertibat yaptırmadan otomatik vitesli taşıtı kullanması mümkün olmadığından, ancak anılan tertibatın yaptırılması halinde otomatik vitesli bir taşıt bakımından istisnadan faydalanılabileceği,
– Engellilik durumunun tevsikinde ibrazı zorunlu olan engelli sağlık kurulu raporunun, maluliyeti veya engelliliği ile sadece özel tertibat yaptırılan taşıtların (veya engelliliği ile başkaca hareket ettirici özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın otomatik vitesli taşıtların) kullanılabileceğine dair değerlendirmeyi içermesi ya da bu hususun anlaşılabilmesini sağlayacak şekilde açık olması gerektiği belirtilmiştir.
Bu kapsamda, engellilik oranı %90’ın altında olan engellilerden yalnızca, engellilik durumu, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında (debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı ve/veya vites kolunda) tadilat yaptırılmasını gerektirecek (zorunlu kılacak) nitelikte olanlar, mezkûr Genel Tebliğde öngörülen diğer şartları da haiz olmalarına bağlı olarak, söz konusu istisna uygulamasından yararlanabilmektedir.
Buna göre, başvurunuz eki Özürlü Sağlık Kurulu Raporunda “Sağ üst ekstremitede tama yakın, gövde ön yüzde tama yakın, boyun ön yüzde, alt ekstremitede ufak alanlarda (TBSA %3-4) yanık sekeli mevcut. Sağ el D1 ön kol üzerinde D2 hareketlerini minimal kısıtlayan, sağ aksilla anteriorda omuz abduksiyonu 150 dereceden sonra kısıtlayan fleksiyon kontraktürleri mevcut. Mevcut: %30, boyun ve ekstremite kontraktürleri (Boyun: %2, aksilla: %15, Başparmak: %10 (%48)” teşhislerine yer verilmesine karşın, söz konusu raporda sadece özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğinize dair değerlendirme bulunmadığından ve rapordaki teşhislerden de engellilik durumunuzun aracın hareket ettirici aksamında özel tertibat gerektirip gerektirmediği açıkça anlaşılamadığından, mezkûr Genel Tebliğde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, Özel Tüketim Vergisi Kanununun (7/2-c) maddesi uygulamasından yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.